Çorap Örücülüğü

Örgü; yün, ipek, pamuk ya da başka bir madde ipliğinin özel şiş, tığ, iğne, mekik gibi
araçlarla yapılmış ilmeklerinin bir araya getirilmesi işlemidir. Uygulama alanı en yaygın olan
ve şiş denen basit araçla yapılan örgüler şiş örgüleridir. Çorap, eldiven, kazak, başlık gibi
giyim ve çeşitli ev eşyalarının yapımında kullanılır.

Düzce il merkezi ve ilçelerinde evlenecek gençlerin çeyizi için ayrıca günlük kullanım
amacıyla hemen hemen her köyde çorap ve çetik ören kadınlarımız bulunmaktadır. Yine
yörede bazı erkeklerin de çorap ördüğü öğrenilmiş fakat araştırmalarımız sırasında bu konuda
bilgi alabileceğimiz kaynak kişilere ulaşılamamıştır.
Düzce’de özellikle geleneksel kültürün izlerinin yaşatılmaya çalışıldığı yerlerden olan
Yığılca İlçesi’nde yaptığımız alan araştırmasında yün çorapların günümüzde örüldüğü ve
kullanıldığı tespit edilmiştir. Yörede çorap geçmişte tamamen yünden yapılan ip ile
örülmekte, günümüzde ise yün ipine ilave olarak sentetik iplikte kullanılmaktadır. Yünden
yapılan ip ile örülen çorapların ayakları sıcak tutmasına rağmen terletmiyor olması da
özellikle dağ köylerinde bu çorapların halen kullanılmasını ve günümüzün değişen koşullarına
rağmen bu el sanatının yok olmamasını sağlamıştır.
Geçmiş dönemlerde ip üretilirken koyundan kırkılan yünün yıkama, temizleme ve
kurutma aşamaları köylüler tarafından yapılırken bu durum artık değişmiştir. Günümüzde
Düzce il merkezinden satın alınan koyun yünleri didiklenir, taranır, öreği yardımı ile
iğirme/eğirme işleminden geçirilerek ip haline getirilir. İstenirse bu aşamadan sonra ipler
boyanır. Çorap örme işlemi için toplam beş şiş kullanılır. Bu şişlerden dördü ilmekleri tutar,
beşinci şişle de örme işlemi yapılır12. İpler hazırlandıktan sonra ilk olarak çorabın burun
kısmından örmeye başlanılır. Yine isteğe bağlı olarak aralarda motiflere de yer verilerek
çorap tamamlanır. Yörede tek katlı ipten ve genellikle tek renk ip kullanılarak yapılan
çoraplara yoz çorap denilir. İki katlı ipten, desenli ve renkli ipler kullanılarak yapılan kadın
çoraplarına ise ala çorap denilmektedir. Çorapların modeli ve üzerindeki desenler çoğunlukla
geçmişten günümüze gelen geleneksel motiflerden oluşmakta; fakat çorap ören kişinin kendi
hayal gücüne ve yaratıcılığına göre yeni modellere de yer verilmektedir. Erkek çorapları
genellikle tek renk yapılmakta saat kösteği ve burma adlı motifler çorap üzerinde yer
almaktadır. Kadın çoraplarında ise saat kösteği, burma motiflerine ilaveten çorabın ön
kısmında armut, yan tarafının üst kısmında değirmen çarkısı, eli göğüne ve eğrelti kanadı isimli motiflerde kullanılmaktadır.