İşlemeler

İşlemeler, çizilen bir desenin veya örüntünün ipek, yün, keten, pamuk, metal (altıngümüş) gibi iplikler, çeşitli iğneler ve uygulama biçimleri aracılığıyla, kumaş, keçe, deri ve
diğer dokumalar üzerine yapılmasıdır. İşleme, kullanım veya giyim eşyasını süsleme
zevkinden doğmuştur (Güngör ve Erkmen 2017:sy). Duygu, düşünce, inanç sistemi gibi
kaynaklardan beslenerek; örf, adet, gelenek, görenek ve moda gibi kaynaklarla serpilen
işlemeler, halkımızın yaratıcı gücü, el becerisi ve görsel estetik değer ölçülerinin belgeleridir.

Düzce’de günümüz çeyizlerinde, işlemelerin geçmişte olduğu kadar çeşitlilik
göstermediği ve sayıca fazla olmadığı; fakat buna rağmen işlemelerden tamamen
vazgeçilmediği tespit edilmiştir. Geçmiş dönemlerde yastık, köşe yastığı, çarşaf, yatak örtüsü,
masa örtüsü, perde, havlu, ocak yaşmağı gibi ev tekstil ürünlerinde ayrıca iç gömlek, yağlık,
çevre gibi ürünlerin üzerine işlemeler yapılmıştır. Araştırmamızda bu işlemelerin bulunduğu
parçalara çok az rastlanılmış çoğunlukla seccade, masa ve sehpa örtüsü üzerine yapılan
işlemelerin günümüzde tercih edildiği görülmüştür. Yörede seccadeler halk dilinde etamin
olarak isimlendirilen kumaş türünün üzerine yapılan işlemelerle süslenmektedir. Bunun
dışında kumaşın üzerine kanaviçe kullanılarak yapılan işlemeler, ayrıca masa veya sehpa
örtülerinde tel kırma ve hesap işi türlerinde yapılmış işlemelerde az sayıda tespit edilmiştir.
İşlemelerde bitkisel ve geometrik motifler ile yine özellikle seccadelerde kandil, mihrap ve
cami figürleri yer almaktadır.