Tespih Yapımı

Bir ibadet eşyası olan tespih, 33 veya katları kadar tanenin ipe dizilmesiyle meydana
gelen halkalara verilen isimdir. Tespih, sadece İslam’da değil diğer dinlerde de saygı
görmüştür. Özellikle İslamiyet sembolü olarak Avrupa’ya da yayılmış ve farklı inançlarda
kullanılmıştır. Türk kültüründe varlığı yadsınamaz biçimde görülen tespih, insanımız için yeri
geldiğinde bir koleksiyon malzemesi, aksesuar, yeri geldiğinde bir kişilik sembolü olmuştur.
Geleneksel el sanatı olarak tespih, 14. yüzyılda Osmanlı devletinden başlayarak günümüze
kadar varlığını sürdürmeyi başarmış ve en seçkin örnekler usta ellerde şekillenmiştir 

Tespih: taneler, 33’lük bölümleri ayıran farklı biçimdeki tane olan nişane, iki ucunu
birleştiren uzun tane olan imame ve kimi durumlarda tepelik ve püskül gibi dekoratif
kısımlardan oluşmaktadır

Alan araştırmamızda yöredeki ormanlarda yetişen dikenli akasya ağacının
meyvelerinin içerisinde ki tohumlarla tespih yapıldığı tespit edilmiştir6
Tespih yapımında ilk
aşama hammaddenin temin edilmesidir. Bunun için yörede ki ağaçlardan tespih tanesi
olabilecek tohumlar toplanır, uygun özellikte olanları ayıklanır, sabunla yıkanıp temizlenir ve
kurutulur. Kurutulmuş tanelerin içerisinden tespih yapımına uygun simetrik ve birbirine yakın
ölçülerde olanlar seçilerek ayıklanır. Daha sonra çakıyla tespih tanesinin üzerinde çok küçük
bir iz açılır. Bu iz’in olduğu kısımdan küçük bir matkap kullanılarak delme işlemi
gerçekleştirilir.

 Delme işi bittikten sonra tespih taneleri iki taraftan küçükten büyüğe göredizilerek otuz üç tane olacak şekilde sıralanarak ipe dizilir. Tespihte kullanılan imame ise yine
bu tespih tanelerinin aynısından fakat daha iri taneli olanların arasından seçilir. Son olarak
yumuşak bir ip kullanılarak püskül yapılır. Püskül’ün tespihe takılmasıyla işlem tamamlanır.
Bu tespih tanelerinin kendine has bir parlaklığı olduğundan herhangi bir boyama yapılmadan
ya da cila sürülmeden kullanıma hazır hale getirilir. Yörede zeytin ve iğde çekirdeğinden
ayrıca tespih ağacının meyvelerinden de tespih yapılmaktadır. Fakat tanelerin küçük olması,
kullanım kolaylığı avuç içinde saklanabilmesinden dolayı kaynak kişimiz dikenli akasya
ağacının meyvesinin tohumlarından tespih yapmayı ve kullanmayı daha çok tercih ettiğini
belirtmiştir.